Stichting Beter Zeist

aandacht voor burgerinitiatieven, inspraak, duurzaamheid, mobiliteit, groene ruimte en verantwoorde bouw

bijgewerkt 14-11-2020

Bouwen en Wonen

BOUWEN

Voldoende Bouwprojecten
Tot 2030/2035 staan er in Zeist genoeg bouwprojecten op stapel om zelfs te voldoen aan de hoge groeiambities van de Metropoolregio Utrecht. Overigens kunnen de regionale ambities in de praktijk ook lager uitvallen. Voor de periode 2035 - 2050 is er in Zeist nog voldoende tijd om in de mogelijke behoefte aan woningbouw te voorzien. Dat blijkt uit een vergelijking van de regionale groeiambities met de cijfers van de woningbouwprojecten van de gemeente Zeist.

Behoefte van Zeist
De eigen behoefte aan woningen in Zeist is relatief beperkt. Er is namelijk geen natuurlijke bevolkingsgroei (geboorteoverschot) in Zeist. Los van het instroomoverschot volstaan minder dan 100 extra woningen per jaar. Dat heeft vooral te maken met de gezinsverdunning, d.w.z. minder mensen per woning.
De huidige keuze van de raad volgt de regionale ambitie d.w.z. meer dan 3.000 woningen t/m 2035, d.w.z. meer dan 200 woningen per jaar. Zeist wordt daarmee de komende 15 jaar een groeikern met 10% extra woningen zonder dat de bevolking daarmee heeft ingestemd. Voor de raadsverkiezingen van 2018 beloofden vrijwel alle politieke fracties zich in te zetten op kwaliteit van Zeist i.p.v. op bevolkingsgroei. Deze verkiezingsbeloften blijken dus loze uitspraken te zijn. Na 2035 zou het aantal woningen nog met 5% moeten groeien om te kunnen voldoen aan de regionale behoefte.

Extra ruimte nodig voor andere functies
Als gevolg van een instroomoverschot verwacht de gemeente (Companen) t/m 2040 een bevolkingsgroei van 4.500 inwoners (7%). Zeist kan er ook voor kiezen de hoge regionale groeiambities toch niet te volgen om de kwaliteit van de woon- en leefomgeving niet verder aan te tasten. Verdichting van de bebouwing leidt namelijk tot interen op (gebruiks)groen binnen de bebouwde kernen, speelgelegenheid en ruimte voor andere maatschappelijke voorzieningen. Verder zijn er met de extra woningbouw samenhangende ambities voor mobiliteit, productie van energie, natuur en recreatie. Die vergen veel extra ruimte. Aangrenzende gemeenten zoals De Bilt (-0.9% negatieve groei’), Utrechtse Heuvelrug (1.1% groei) en Soest (1,9%) willen dan ook niet of nauwelijks verder groeien, zie de brief van 3 burgerorganisaties over de actualisering van de woonvisie.

“Actie 2018 Zo hoog wordt de flat langs Utrechtseweg”

Bouwvisie Zeist
In 2008 stelde de gemeente een bouwvisie vast om meer en hoger te kunnen bouwen. Hier kwam veel verzet tegen omdat het merendeel van de inwoners het dorpskarakter van Zeist niet wilde en wil aantasten. De voorgenomen hoogbouw van ‘landmarks’ langs cultuurhistorische assen van Zeist ging na jarenlange acties en procedures niet door. Ook was en is er veel oppositie tegen het opofferen van groen en natuur voor uitbreidingen. Voor het bouwen zijn onder meer van belang Structuurvisie Zeist 2011- 2020, bestemmingsplannen (zie overheidsinformatie), Groenstructuurplan Zeist, Welstandsvisie Zeist, Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan 2014 - 2023 en Parkeerbeleidsnota.

In de Bouwvisie Zeist staat onder meer: “Gaat het om het gebied langs de Utrechtseweg en de Driebergseweg dan moet in het ingestelde onderzoek en analyse het respect voor de Stichtse Lustwarande en andere cultuurhistorische en natuurwaarden onmiskenbaar een plaats krijgen.” Ontwikkelaars werden hier door de gemeente lang niet altijd op geattendeerd. In de Welstandsnota staat als algemene richtlijn: De bestaande gebouwde omgeving is het minimale kwalitatieve referentiepunt voor ieder (vergunningplichtig) bouwwerk. Dat wil zeggen dat een bouwkundige toevoeging of verandering dient te passen binnen de bestaande stedenbouwkundige structuur, de typologie van gebouwen en de detaillering, kleur- en materiaalgebruik ervan. Relevant hierbij is of de omringende bebouwing ontworpen is als architectonische eenheid per bouwblok of een individuele uitstraling op pandniveau heeft. In de praktijk wordt met deze richtlijn vaak de hand gelicht.

Informatie bouwen


WONEN

Woonvisie Zeist
Elke vijf jaar actualiseert de gemeente de lokale woonvisie. Voor de visie 2020 – 2025 gebeurde dit op basis van een evaluatie van de afgelopen periode, een woningmarktonderzoek van Companen en inspraak. Stichting Beter Zeist waarschuwde samen met de milieuorganisaties voor het inzetten op een ongebreidelde groei van Zeist. Daarbij wezen zij op de noodzaak van een samenhangend omgevingsbeleid met participatie van de bevolking.

Speerpunten concept Woonvisie 2020 - 2025

  • Nadruk op het middensegment van de woningmarkt;
  • Benutten van bestaande bouw en bekende locaties;
  • Aandacht blijven houden voor groen, vitaliteit en leefomgeving;
  • Aanbod van woningen voor starters, jonge gezinnen en ouderen en spoedzoekers.

De raad besluit na de formele inspraak in oktober 2020 over de Woonvisie.

Vrije vestiging
De gemeente overweegt niet te komen tot een voorrang voor de eigen inwoners. Zo’n voorrang is strijdig met de Huisvestingswet i.v.m. de vrijheid van vestiging. Sommige gemeenten doen dit toch door het projectontwikkelaars te vragen en door het instellen van een tijdgebonden zelfbewoningsplicht om speculatie te voorkomen.
De gemeente Zeist is wel aangesloten bij WoningNet regio Utrecht. Op de site daarvan staan de voorwaarden, spelregels, kansen en eisen die worden gesteld om voor een huurwoning in de regio in aanmerking te komen. Volgens de kleine kernen regeling van de Huisvestingsverordening Zeist kent het dorp Austerlitz wel een voorrang voor huurwoningen ten behoeve van inwoners met een kernbinding aan het dorp.

Informatie wonen